Büyüme hormonu 191 amino asitten oluşan bir protein zinciridir. Büyüme hormonunun tam anlamıyla etkisine ulaşmak için kullanım süreci ve dozaj önemlidir.
Büyüme hormonunun esas yararı vücuttaki IGF–1 üretimini artırmaktır. 1950’lerden bu yana en gözde vücut geliştiricilerin ve yarışmacıların dış görüntüsünü belirginleştiren detaylı, yağsız ve ölçü olarak daha büyük kas yapılandırmak için yapılan araştırmalarda, genel bir düşünce olarak; hem doğal hem de tıbbi olarak üretilmiş birçok ek besin kullanılmıştır.
Nedir ve Ne İşe Yarar?
Bir uzman görüşü: David Robson
60’lı yılların başında anabolik streoidler sayesinde elde edilen daha önce görülmemiş kas gelişim sonrasında, vücut geliştirme yarışmacıları kendilerini fiziksel mükemmellik bakımından birkaç adım daha ileri götürecek önemli bir faktör buldular ve bundan sonra asla geçmişe dönmediler.
1970’lerde rekabete dayalı sportif aktivitelerde yeni bir çağın başlaması ile şampiyonların sınırlarını zorlayan bir bileşim bulundu: Büyüme Hormonu (GH – Growth Hormone)
Bir hormon olarak insan sağlığı açısından önem taşıyan ve tüm insanlarda bulunan büyüme hormonu, kasların da kaslar başta olmak üzere fizyolojik gelişim ve doku gelişimi gibi pek çok vücut fonksiyonu için gereklidir. Genel olarak, bu “kabul edilebilir ve normal parametreler dâhilinde fonksiyon gösterip büyüme ile sonuçlanır”. Bunun yanı sıra; büyüme hormonunun az ya da çok üretilmesi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Fiziksel bozukluklarda oluşan büyüme hormonu; insülin direnci ve kas yorgunluğu gibi sorunlara ve ayrıca dokuların aşırı gelişmesine sebep olabilir.
Çocukluk dönemindeki tümörü saklayabilen GH (büyüme hormonu) ayrıca aşırı büyüme hormonu salgılanmasına ve sonuç olarak da devlik hastalığı ile sonuçlanabilir. Örneğin; 12 yaşında boyu 1.90m ve sonrasında boyu 2.23m olan bir çocuk bu durum yüzünden hayatını kaybetti.
Büyüme hormonunun aşırı üretiminden kaynaklanan sorunlar olabileceği gibi çok az üretilmesinden de oluşabilecek sorunlar olabilir. Genetik durumlar ve doğuştan sakatlıklar, büyüme hormonunu eksikliği ile ortaya çıkabilir ve çocukların büyümesinde de eksikliğe sebep olabilir. Nadir olmasına rağmen, büyüme hormonu eksikliği (GHD) yetişkinlerde kas kütlesinde, yaşam kalitesinde ve enerjide düşüşe sebep olabilir.
Her iki durumda da, detaylı bir şekilde incelenen büyüme hormonu takviyesi, büyüme hormonunun yetersizliğinden kaynaklanan düzensiz fonksiyonları onarır. Bu bağlamda, genel olarak yağ oranının azalması, yağsız kas dokusunun geliştirilmesi, kemik yapısını güçlendirme, lipit görünüşü geliştirme, kalple ilgili oluşabilecek risk faktörlerini azaltma ve zihinsel sağlığı geliştirme üzerinde duracağız. Vücut geliştiriciler, büyüme hormonu çok daha öncesinde onların beslenme yöntemleri arasına eklenmiş olsaydı çok daha büyük ve yağsız kaslara sahip olabileceklerinin farkına vardılar. Bu durum, büyüme hormonunu kullananların hepsinde aynıydı.
70’li yıllardaki ve özellikle de 80’li yıllardaki yarışmacılar derin izleri olan köşeli bir kayaya benzeyen ve heykeltıraş benzeri farklılık kazanmış kaslar geliştirmeye başladılar. Bu sporcular, mantıklı bir açıklama olarak, programlarına ek bir kardio eklemiyordu ve daha fazla yağsız protein alıyordu.
Büyüme hormonu vücut geliştiriciler için dünya çapında başlıca kaynak olduğundan beri, oldukça dikkat çeken bir eleştiriyi de cezbetti; bazıları o kadar da etkili olmadığını düşünürken bazıları da son derecede tehlikeli olduğunu düşündü.
Bunun yanı sıra; büyüme hormonu kullananlar ne kadar etkili olabileceğini bilirler. Aslında, başlangıçta vücut geliştirmede süper bir ürün olarak bilinen GH, sonraları birçok eleştiriyi üzerine çeken ve tam olarak çözülemeyen bir gizem olarak kalmıştır.
Yıllar öncesinde GH’ nin kullanımını inceleyerek ne derecede kas elde etmede ve yağ oranını azaltmada etkili olduğunu söyleyen ve ayrıca tüm kullanıcılarda neredeyse aynı etkiye ulaşan kişi Ali Amini’dir.
Ek Bilgi: Ali Amini, Orta Doğunun en başarılı yarışma koçlarındandır. Yüzlerce vücut geliştirme şampiyonlarının beslenme uzmanı ve eğitmenidir. Amini, spor biliminin ve atletizminin bir dönüm noktasıdır.
Ali Amini, “GH’nin moleküler ağırlığı yaklaşık 22 kda (kilo dalton) olan 191 amino asitten oluşan bir protein zinciri” olduğunu söylemektedir. GH, hipofiz bezlerindeki somatotrope hücreleri aracılığıyla kan akışına karışır. İlk olarak insan hipofiz bezinden örnek alınmıştır ancak sonrasında 1985’te ise biosentetik GH bulunmuştur.
Büyüme hormonunun geniş çapta kullanımı nerelerdir ve sportif faaliyetlerdeki uygulanması nasıldır?
Ali;”GH sporda yağ yakma, yağsız kas kütlesini arttırma, onarım süresini azaltma, bağ ve eklemleri güçlendirme ile hasar görmüş dokuların iyileştirilmesinde kullanıldığını” söylemektedir. Vücut geliştiricilerin neredeyse tamamı azami olarak GH kullanmaktadır; özellikle de 90’lı yıllara baktığımızda günümüzde bulunmasının daha kolay olduğu şu günlerde daha yaygındır. Ancak çoğu sporcu; yarışma hazırlık sürecinde ya da normal antrenman sürecinde bunun gerekli olduğunu düşünmemektedir. Program ya da kürün türüne göre doğru miktar ve zamanda alınırsa oldukça yardımcı olabilir ancak bu, tüm program için en önemli nokta değildir.
BÜYÜME HORMONUNUN VÜCUT GELİŞTİRMEDEKİ FAYDALARI VE ETKİLİ KULLANIMI
Ali; “birçok insan GH’yi sihirli bir ilaç olarak düşünüyor, fakat bu insanların çoğu GH’yi maksimum etkide almıyor” demektedir. GH, gelişiminize %50’lik bir katkıda bulunamaz, hatta katkıda bulunacağı oran bu orana yakın bile değildir. Kürünüze GH ekleyerek %15’lik bir kazanç elde ederseniz şanslı olduğunuzu ve genetik olarak özel olduğunuzu söyleyebiliriz.
Ali’nin araştırmaları doğrultusunda, GH; vücut geliştirmede büyük bir başarı getirecek sihirli bir ilaç değildir. Pekâlâ, eğer bir vücut geliştirici programına anabolik steroidler dâhil etmeden sadece GH kullanırsa fiziksel olarak ne tür etkiler ortaya çıkar?
Ali; “Kas kazanımında oldukça az bir artış ve yağ oranının azalmasında ise çok az bir düşüş” olacağını söylüyor, ancak bu durum tartışılır. GH tek başına güçlü bir anabolik steroid değildir ve testosteron gibi etkisinde sürekli bir dayanıklılık bulunmaz ya da diğer anabolik ilaçlar gibi dayanıklılığı büyük ölçüde arttırmaz.
GH diğer Anabolik ilaçlar gibi gücü fark edilebilir bir oranda artırmaz
Ancak GH mucizevî bir ilaç olmamasına rağmen, en uygun dozajda kullanıldığında vücut geliştiricilerin oldukça işine yarayabilir. Şüphesiz ki, tüm profesyonel vücut geliştiriciler tarafından kullanılsa, daha yüksek bir önermeye kavuşacaktır.
“Akıllı vücut geliştiricilerin bir günlük asla 8IU (uluslararası birim) kullanmayacağını biliyorum ancak bazı durumlarda, diğerlerinin bir günlük 24IU kullandığını ve dahası günde 24IU kullananların profesyonel olmadığını ve hatta 150lbs’den az olduğunu bile duydum.” Bu miktarda doz kullanımı vücutta su tutumu ve dolayısıyla da şişkinlikle sonuçlanır.
Öyleyse bir kişinin tam olarak GH’nin etkisini görebileceği en uygun doz nedir? Ali; GH’nin tam etkisini görmek için zaman ve doz oldukça önemlidir. Değinmeye gerek bile yoktur ki; GH’nin alındığı süreç ve kararlılık, toplam miktardan çok daha önemlidir. 50 günlük süreçte 200IU (günlük 4IU olarak) alımı, 25 günlük süreçte aynı 200IU (günlük 8 IU olarak) alımından daha etkilidir” demektedir Ali.
Ali’nin de belirtmiş olduğu gibi, GH, anabolik steroidlerle birlikte etkili haliyle kullanılabilir. İşe yaradığı bilinmektedir ancak nasıl?
GH tam olarak nasıl işlemektedir ve pozitif etkileri nelerdir?
GH, hayvansal testlerin de gösterdiği gibi, yiyeceklerdeki kaloriyi protein sentezine dönüştürür ve yağ sentezlerini ayrıştırır. GH, protein sentezlerini harekete geçirmede testosteron kadar güçlüdür. GH eksikliği olan kimseler, GH’nin yapılanmadaki önemini gösteren bir kanıt olarak gösterilir, ancak; insanoğlu GH’ye gerekli olduğu kadarıyla ihtiyaç duyar. Peki, GH eksikliği hakkında Ali’nin düşüncesi nedir?
“GH eksikliği yaşayan yetişkinler, özellikle karın bölgesindeki yağlar olmak üzere yağsız vücut kütlesinde azalma ve yağ kütlelerinde artış görülür. Daha fazla GH kullanılarak daha fazla kas ve daha az yağ sentezlenir!”
GH ne kadar süre anabolik etkisini sürdürür? Ali; GH, ağız ya da damar yoluyla alındıktan sonra 15–20 dakikalığına canlılığını korur. Bundan sonra, GH’nin kandaki dolaşımı, damar yoluyla alındıktan 1 veya 3 saat sonra zirveye ulaşır.
GH’nin en uygun dozu ve potansiyel getirisi belirlendikten sonra, zaman olarak en uygun ne zaman kullanılabilir?
GH, yiyeceklerdeki kaloriyi protein sentezine dönüştürür ve yağ sentezlerini ayrıştırır.
Ali; GH’yi kullanmanın en iyi yolu hakkında birçok teori ve tahmin yapıldığını söylemektedir. Ancak burada asıl önemli olan GH’nin vücutta nasıl üretildiği, hormonlarla nasıl bir etkileşimde bulunduğu ve hangi durumlarda IGF-1’ e en iyi dönüşüm sağladığı öğrenilmesi en iyi yolu da belirleme de etken olacaktır.
IGF-1 üretimi GH’den çok, treoid durumu ve beslenme gibi faktörlerle düzenlenir. Ancak GH, kullanıldığında büyüme faktörünü harekete geçirir ve en iyi bilinen sonucu olarak bilinen IGF-1 oluşur. Ali; IGF-1 en güçlü türev olarak gösterilen 70 amino asitlik bir hormon zinciridir der. GH, insulin ile ters çalışan bir hormondur, insulin azaldıkça, GH daha fazla hipofiz bezlerinin salgılanmasını sağlar ve böylece GH’nin çalışabileceği daha uygun bir çevre oluşacaktır.
Bazı spekülasyonlar GH’nin herhangi bir zamanda alınabileceğini önermektedir çünkü GH’nin hipofiz tarafından salgılandığını ve harici yollarla alınmadığını düşünür. Bununla birlikte, vücut bu tip durumlarda GH üretir çünkü bunun için en iyi zamandır, sırasıyla fonksiyonunu gösterir ve maksimum potansiyele ulaşır.
GH Kullanmak İçin En İyi Zaman Nedir?
- Sabah
- Öğlen
- Akşam
- Gece
- Almam gerektiğini ne zaman hatırlarsam
GH’yi antreman sonrasında yani insulin seviyesi düşükken (kan şekerini baz alarak) kullanmak en iyi zamandır. GH insülin ile birlikte kullanılırsa antrenman sonrasında derhal alınmalıdır yoksa 30-40 dakika içerisinde insulinin kontrolü altına alınabilirsiniz.
Vücut geliştirmede yarışmacıların GH’yi günde iki kez almaları herkesçe bilinen bir bilgidir. Zamanlama bu işte esastır. Öyleyse antrenman sonrası en uygun zaman ise bir diğer doz ne zaman alınmalıdır?
İkinci doz uyumadan hemen önce alınabilir ya da vücut geliştiriciler bir şov hazırlığındayken düşük karbonhidratlı bir beslenme izlerken yani kan şekerinin düşük olduğu zamanlarda kullanılabilir. Bunun yanı sıra GH’yi uyku arasında örneğin; gece yarısında uyanıp banyoya gittiğimiz anda almak da iyi bir çözümdür.
Uyku arasında almak daha iyi bir yol olabilir. Antrenmandan sonra 3 ya da 4 IU luk bir doz alınmalıdır.
EN UYGUN DOZAJ VE ZAMAN
Bu iki doz ne kadar olmalıdır?
Ali; GH nin en önemli getirisi karaciğerin IGF-1 üretimine katkıda bulunmaktır diye söylemektedir. Bu durumda GH den maksimum sonuç alabilmek için karaciğerin ne kadar GH kapasitesi olduğunu bilmek önemlidir. Karaciğer aynı anda GH nin 3 ya da 4 IU ile çalışabilir ve bunu 5 ile 6 saatlik bir boşlukla günde 2 kez gerçekleştirebilir.
Bu yüzden, en iyi doz iki doza bölünmüş günlük 6 ya da 8 IU ve dozların birbirinden 5 ile 7 saatlik aralıkla kullanımı en iyi yoldur. Örneğin; bir doz (3 ya da 4 IU luk) antrenmandan sonra alınabilir ve diğer doz (3 ya da 4 IU luk) uyumadan önce veya geceleyin uyku arasında uyanıldığında alınabilir.
Diğer anabolik ilaçlarla da uygun bir doz kullanımı vardır ancak bu çok az ya da çok fazla GH alımında ne gibi durumlar oluşabileceği net bir şekilde belgelenmemiştir. Ali’nin de hem fikir olduğu; bir gün için tavsiye edilen 6 ya da 8 IU’ dan az doz alınırsa, ne tür etkilerle karşılaşılabilir? Örneğin; bir vücut geliştirici 2 IU alırsa ne tür etkiler görülebilir?
Ali’nin tavsiyesine göre; maksimum etkiyi gösterecek maksimum GH kullanımı vücudun kapasitesi ile ilgilidir. Bununla birlikte az bir miktarda almak şüphesiz ki işe yarayacaktır ve tam olarak olmasa da gelişim fark edilecektir. Tartışma yaratan bir diğer konu; aynı kişi önerilen miktardan fazlasını alırsa ne tür sonuçlar oluşabilir? Örneğin; 20 – 25 IU alınırsa neler olabilir?
Ali; çok büyük bir değişiklik olmayacağını söylemektedir. Vücut herhangi bir hastalıkla mücadele etmiyorsa, vücutta biraz su toplanması olacaktır. Ancak GH nin vücutta nasıl çalıştığını ve vücudun GH’yi nasıl kullandığını öğrenirseniz, nasıl, ne zaman ve ne kadar almanız gerektiği daha net hale gelecektir.
Şüphesiz ki; GH kullanımını daha uzun sürece yaymak daha fazla gelişme ile sonuçlanacaktır ancak bu ürünler yasal olarak kullanımı onaylanmadığından maliyeti de bir o kadar fazla olacaktır. Söylenildiği gibi GH sorumsuzca kullanılırsa diğer bütün ilaçlar gibi birçok tehlike oluşturabilir. Öyleyse, GH, sağlık açısından sorun oluşturabilecek diğer anabolik ilaçlarla birlikte nasıl kullanılabilir?
Ali; anabolik steroidler aşırı kullanıldığından bazılarının yan etkileri diğerlerine göre daha sert olabilir. 17 AAC (şimdiye kadar üretilmiş en güçlü steroidlerden biri olarak) aşırı kullanıldığında çok az bir probleme yol açarken, insulin,trenbolone ve diuretics aşırı kullanıldığında sırasıyla daha tehlikeli olabilirler. GH kullanımından sonra özel bir onarım ilacına ihtiyacınız yoktur çünkü vücut GH’den kaynaklanan bir toksin üretmemektedir.
GH VE INSULIN: NEGATİF ETKİLEŞİM
Ali’nin de değinmiş olduğu gibi ınsulin pankreastan farklı olarak çeşitli vücut dokularından besinleri depolar. Ancak vücut geliştirme amacıyla yapay bir şekilde alındığında son derece tehlikeli olabilir. Ayrıca yağsız kas elde etmede insulin ve GH’nin birbirini pozitif olarak etkilemediği bilinmektedir.
O zaman bu işin sırrı nedir?
Ali; vücudunuza insulin ekleyerek, GH ve treoid hormon seviyesinde ciddi bir düşüş görülür. Bu insan vücudunun nasıl çalıştığı ile ilgilidir. Bu yüzden insülünün yan etkilerini en aza indirmek ve vücuttaki eksiklikleri telafi etmek adına yukarıda belirtilmiş bu iki hormonu vücudunuzda arttırmanız gerekebilir.
Doğal olarak GH’nin en iyi üretimi insulin seviyesinin düşük olduğu zamandır ve biyolojik açıdan GH’nin üretileceği ve işe yarayacağı en iyi zamandır. O zaman GH kullanan vücut geliştiriciler bu ikilemi nasıl çözmektedir?
Bir şekilde bunu çözdüğünü söyleyen Ali; insulin ve GH’yi birlikte ama aynı anda alamamayı tavsiye ediyor. İnsulin seviyenize bağlı olarak – ki burada detaylara girmeyeceğiz çünkü bu GH hakkında bir tartışma – GH, insulin seviyesi düşükken alınmalıdır. Vücut bu şekilde çalıştığından ben de böyle bir çözüm taraftarıyım ve yapabileceğimiz sadece bu durum hakkında daha fazlasını öğrenemeye çalışmak ve ona göre hareket etmektir. Vücudun bunu harici bir kaynaktan alınan GH ve insulin eksikliğinden kaynaklanarak yaptığını söyleyebilirsiniz ancak bunu kanıtlayacak bir çalışma olmadığından neden bu faydayı ve gelişmeyi riske atalım?
Ali: İlk olarak tavsiyem vücudun ne gerektirdiğidir. Söylediğim gibi ASAP sistemine ulaşmak için GH antrenmandan hemen sonra ve bundan 30 – 40 dakika sonra da insulin alınmalıdır.
EN UYGUN KULLANIM
GH çeşitli yollarla alınabilir, ancak en etkili yöntem hangisidir? Profesyoneller ne yapar?
Ali; en uygun yöntem yıllar boyu kullanılan damar yoludur ve bu yöntem, boyu ve kilosu eksik doğmuş yeni bebekler ve GH yetersizliği yaşayan insanlar için de kullanılmaktadır. Ancak GH’nin sporda kullanımı farklıdır. Kullanıcı sabırlı değildir, mümkün olduğunca kısa sürede GH nin vücutta işe yarayıp gelişimini görmek istemektedir.
YAN ETKİLERİ
Daha büyük yarışmacılar için daha fazla GH gerekeceği düşünülmektedir. Bu da diğer bir konudur.
Ali; “burada sporcunun ölçüleri ve ağırlığı önemli bir faktör değildir çünkü her şey karaciğerin GH’yi kullanımına ve IGF-1 üretmesine bağlıdır” diye söylemektedir. Bazı sporcular günde 24 IU’luk GH almasına rağmen, vücut/karaciğer bu miktarı kullanamaz, bu yüzden GH’yi düzensizce kullanırlar ve istenmeyen yan etkiler görülebilir.
Bilindiği gibi tüm ilaçların bir yan etkisi vardır. GH’nin bilinenler haricinde, bilinmeyen ne gibi yan etkileri olabilir? Bazılarının da düşündüğü gibi ölümle sonuçlanabilir mi?
Ali: bu zamana kadar GH’den ölen biri kaydedilmemiştir ya da rapor edilmemiştir demektedir. Bununla birlikte GH anabolik etki ve hücrelere olan etkisi yüzünden kanser hücrelerini kötüleştirmeye neden olabilir. Bu durum ciddi yan etkilere yol açabilir. Uzun süre GH kullanımında fark edilecek en baştaki etkiler çene ve burunda görülen büyümedir.
Bir çok spekülasyon yapılmasına rağmen henüz GH’nin kansere yol açtığına dair kanıt gösterilecek bir çalışma yapılamamıştır. Gerçek şudur ki; kanserin nedeni günümüzde hala belli değildir. Bu yüzden ne GH’ler ne de anabolik steroidler, kişi bu tür ilaçları kullanmadan önce kanser hastalığına yakalanmadığı sürece kanserojen değildir. Ancak anabolik ilaçlar bazı kanser türlerinde durumu daha da kötüleştirebilir.
GH BELİRLEME
Ali’nin de daha önce belirtmiş olduğu gibi, GH’nin kas içi yöntemle kullanımı en çok bilinen yöntemdir. Çünkü IGF-1’i hızlı bir şekilde salgılanmasına yardımcı olur ve sonuç olarak gelişim daha hızlı olur. Neden bu method en iyisidir? Neden anabolik haplar gibi ağız yoluyla alınamıyor?
Ali’ye göre GH bir protein hormonudur ve sonuç olarak tam olarak sindirimin sağlanması için enjeksiyon yoluyla alınmalıdır. Böylece GH tam fonksiyon görevini yerine getirebilmesi için enjeksiyon yoluyla alınmalıdır.
Bu durumda GH bir ilaç testinde gözlemlenebilir mi?
Ali; karaciğer ve böbrekler GH kompleksini değerlendirir ve bunu tamamen basit bir amino asit olarak algılar demektedir. Bunun yanı sıra idrarda çok az miktarda GH ye rastlanabilir. GH nin ağız yoluyla alınmasında ise idrar testinde daha kolaylıkla fark edilebilir ancak doping testlerinde fark edilemez.
BÜYÜME HORMONU: İYİ Mİ YOKSA KÖTÜ MÜ?
Vücut geliştirme alanında yapılan araştırmalar doğrultusunda vücut geliştiriciler doğal bir büyüme hormonunun sağlayacağı kas gelişimini yapay büyüme hormonlarından elde etmeye çalışmaktadır. Ancak inanıldığı kadar etkili midir?
Bunu kullanan vücut geliştiriciler için tek gerçek kaya gibi sert kaslar ve kas boyutlarıyla tanık oldukları eşsiz güçtür. Ancak Ali’ye göre büyüme hormonu mucizevî bir ilaç değildir ve yağsız kas kütlesi elde etmede steroidler kadar etkili değildir.
Bunun yanı sıra günümüzdeki vücut geliştirme ürünleri rekabeti oldukça fazladır ve ürünler kas geliştirmede oldukça etkili gözükmektedir. Öyleyse GH kullanımı iyi mi yoksa kötü müdür?
Etkili olma bakımından birçok fikir vardır. Ali gibi büyüme hormonunun gerekli olduğunu düşünenler sıkı bir antrenmanın ve iyi bir beslenmenin öncelikle sağlanması ve son dokunuşu ise büyüme hormonundan beklemelidir.
Sağlık açısından GH kullanımından kaynaklanan herhangi bir ölüm kaydedilmemiştir ya da bu hormonunun insulin ve diuretics ler kadar tehlikeli olduğu düşünülemez.
Yüksek maliyeti, yan etkileri ve tartışmaya yol açan yönleri ile büyüme hormonu bu kadar masraf ve zamana değer mi? Vücut geliştirme sporu devam ettikçe, sporcuların ve çeşitli kimyasalların yardımıyla kesin bir cevap çok yakında elde edilecektir.
Kaynak: BodyBuilding.com
Çeviren: Manhunt
