Belirli bir ekleminizde sahip olduğunuz esneklik, formda kalmanın sağlıkla ilgili beş bileşeninden biridir ve fonksiyonel sağlığın kritik bir unsurudur. Hareket aralığınız herhangi bir nedenden dolayı sınırlanırsa, günlük yaşam aktivitelerini gerçekleştirmek zorlaşır. Yetersiz esneklik, yaşlanma süreci boyunca düşme riski ve yaralanmalara sebep olabilir.
Yoga, pilates ve bazı kuvvet antrenmanı türleri gibi, esnekliği korumanın ve artırmanın birçok yolu vardır ve çok farklı esneme türleri vardır. (1)
Birçoğumuz, ilkokul ve ortaokuldaki derslerde parmaklarımıza dokunmak veya bir engele uzanmak gibi esneme hareketleri yapıyorduk. Bu uzanmalarda yanlış bir şey olmasa da, sık sık yapılan sıçrama hareketi, doğru yapılmazsa, aslında daha zararlı olduğunu bilmiyorduk. Bunca zamandır bu sıçrama hareketleri esneme için gerçekten de doğru bir yol gibi görünüyordu. Bu hareket gerçekten kasları ısıtıyor gibi görünse de, dinamik gerilme olarak adlandırılan kasları ve tendonları güvende tutmaya yardımcı olan daha iyi ve gelişmiş bir esneme yolu daha vardır.
Balistik esneme, dinamik esneme ile karıştırılabilir. Ancak her ikisinin de karmaşık hareketler olduğu ve sporcuların veya atletik insanların yapabileceği bir esneme olduğu için, çok farklı olduklarını da belirtmek gerekir. Birbirleriyle karıştırılmamaları önemlidir.
Dinamik Esneme
Dinamik esnemenin balistik esnemeden farkı, kontrollü bir hareket olması ve vücudun balistik esneme gibi kendi sınırlarını zorlamamasıdır. Dinamik esneme, aktivitelerde veya sporda kullanılacak hareketlere benzer hareketleri içerdiğinden sporcular ve profesyoneller arasında oldukça popülerdir.
Dinamik esnemenin çeşitli faydaları vardır. Egzersizde kullanılacak benzer kasları devreye sokar, bir kişinin hareket aralığını iyileştirebilir ayrıca bir kişinin kas gücünü de artırabilir.
Kaslarınızı ve bağlarınızı sağlıklı ve düzgün bir şekilde çalıştıran iyi bir esneme hareketi bulmak, bir kişinin genel performansını ve esnekliğini gerçekten artıracak, uyguladığınız egzersizlerde sizi sağlıklı ve çalışmaya hazır tutacaktır.
Dinamik Esnemenin Faydaları Nelerdir?
- Artan güç
- Artan dayanıklılık
- Gelişmiş koordinasyon
- Kas germe
- Gelişmiş denge
- Daha etkili nöromüsküler aktivasyon
- Artan kasılma hızı
- Zihinsel hazırlıktaki gelişmeler
Sakatlanmayı Önleme
1999’da yapılan bir araştırmaya göre bir egzersizden önce dinamik bir ısınma yaralanma olasılığını azaltır.
Bunun nedeni muhtemelen dinamik esnemenin kasların belirli bir sporun stresini daha az zorlayarak tolere etmesine izin vermesidir.
Yaralanma oranları daha az olabilir, çünkü hareket modellerinin uygulanması garip ve verimsiz hareketlerin ortadan kaldırılmasına yardımcı olur. (2)
Balistik Esneme
Balistik esneme, yaralanmaya neden olma potansiyeli nedeniyle modern araştırmalar tarafından tartışılan bir başka esneme türüdür. Muhtemelen hayatınızın bir noktasında balistik esneme gerçekleştirme şansınız vardır. Şimdi ilkokul zamanlarına geri dönün. Eğer bir beden eğitimi öğretmeniniz size kelebek hareketi yaptırdıysa, muhtemelen balistik esneme hareketi yapmışsınızdır.
Özünde, balistik esneme, kuvvet veya yer çekimi kullanarak vücudunuzun zıpladığı veya tekrar tekrar doğal hareket aralığının ötesine ittiğiniz bir esneme şeklidir. Sporcular ve dansçılar esnekliklerini artırmak için bu yöntemi kullanırlar. Bununla birlikte, yaralanma riski olmadan balistik hareketlere girmek daha üst düzey sporculara bırakılan, daha gelişmiş bir yöntem olarak kabul edilir.
Ortalama bir egzersizci için, diğer esmene şekillerine kıyasla çok az faydası vardır ve aynı zamanda bu yöntemin kas çekilmesi veya yırtılmasına sebep olma riski vardır. (3)
Dezavantajlar ve Tehlikeler
Yukarıda belirtilenlere uygun olarak ve balistik esneme kavramı bazı durumlarda (özellikle deneyimli veya profesyonel sporcular için) etkili olabilmesine rağmen, güvenliğine ilişkin ciddi itirazlar vardır. Daha spesifik olmamız gerekirse:
İronik olarak, uzuvlarınızı esnetmenin yanı sıra, bacaklarınızı daraltmayı hedefleyen bir aktivitedir.
Balistik esnemenin zorlamaya sebep olması, bağlı kaslar ve eklemler üzerinde aşırı baskı oluşturur ve potansiyel olarak normal açıklığın dışındaki ani bir hareketten yırtılmaya veya zorlanmaya neden olabilir. Çoğu aykırı durumda, balistik esneme kas dokusunda veya eklemlerin sinirlerinde geri dönüşü olmayan hasara neden olabilir.
Balistik germe aslında gerilme refleksinin mekanizmasını aktive etmekten sorumludur, sonuçta kasları esnek hale getirmek yerine sıkılaştırır. (4)
