Çinko (zinc) bir mineral olmasının yanı sıra iki önemli enzimin bir bileşenidir. Birincil olarak proteinin işlenmesinde devreye girer, ikinci olarak da kanımızda bulunup hücrelerimize enerji yükleyen glikojenin anaeorob metabolizması için sorumludur.
GENEL BiLGiLER VE POZiTiF ETKiLERİ
Ama çinkonun çok daha fazla iyi yönleri vardır. Çinko mikrop bezlerinin fonksyonunu ve aynı zamanda testosteron prodüksyonu sağlar. Bunların ötesinde çinkonun hamilelik esnasında oluşan yırtıkları önleme etkisi de vardır. “Hamilelik” bu bağlamda size tuhaf gelebilir ancak profesyonel bodycileri daha detaylı incelediğinde özellikle omuz-göğüs geçişlerinde ve bisepslerdeki derinin uzama yırtıklarını görebilirsiniz. Eğer derinizdeki bu yırtıklardan muzdaripseniz çinko bu yırtıklarınızı (malesef) gidermez, zira çinkonun etkisi burada iyileştirici değil “önleyicidir”. Ayrıca çinko hastalık taşıyıcılara (infektlere) karşı savunmayı güçlendirir ve yaranın iyileşme sürecini kısaltır.
ÇİNKO EKSİKLİĞİ NELERE YOL AÇAR?
– Sac Dökülmesi, İnce ve Kırılan Saçlar, Erken Ağarma
– Kuru ve Pul Pul Dökülen Cilt, Kızarıklıklar, Yırtılmalar, Yaraların Ağır İyileşmesi, Ağız Salgı Bezlerinin ve Dilin İltahaplanması
– Tırnak Kırılması, Beyaz Lekeler
– Koku, Tat, İşitme, Görme Duyularında Değişiklikler
– Göz Kuruluğu
– Genital Organlarda Gelişme Yetersizliği
– Seksüel İsteğin Azalması
– Düzensiz Adet (Sizinle bir alakası yok ama yine de bilmekte fayda var)
– Döllenme Sorunları, Ağrılar
– Depresyon, Korku, Değişken Ruh Hali
– Kansızlık
– Uyku
– İştahsızlık
– Hastalıklara Karşı Hassaslaşma
Vücudumuz çinko sentezleyemediğinden dışardan alınmasına bağımlıdır.
DOĞAL ÇİNKO KAYNAKLARI:
– Yulaf ezmesi
– Ciğer
– Peynir
– Fındık
– Et
– Yumurta
Şunu da belirtmek gerekir ki vücut bitkisel kaynaklardan alınan çinkoyu çok etkili değerlendirememektedir. Yüksek yağ miktarları alımına engel oluyor! Kalsiyum için de aynı şey geçerlidir.
ÇİNKO EKSİKLİĞİ NASIL OLUŞUR?
– Besinlerden yetersiz faydalanma
– Radikal dietler
– Artan çinko ihtiyaci (hamilelik, hastalık, ağır sportif faaliyetler)
– Doku “tamiri”
– Çinko alımının düzensiz degerlendirilmesi (bağırsak hastalıklar, vejetaryen yiyecekler, alkol – ki ufak miktarda alkol dahi çinko salgısını arttırır ve ihtiyacı çoğaltır.)
– Şeker hastalığı
– Aşırı terleme
– Sigara (sigara dumanındaki kadyum çinkonun karaciğerden geçmesine engel olur)
YAN ETKİLERİ
Dozajını kaçırmadığınız takdirde çinko çok güvenlidir. Uzun vadeli kullanımda günde 50 mg’dan fazlası kolesterol değerlerinin kötüleşmesine yol açabilir ve hastalıklara karşı bağışıklık azalır. Daha da fazlası (günde 150 mg) ishal ve kusmaya yol açabilir. Ayrıca çinko hücre bölünmesinde de önemli bir rol oynadığından dolayiı aşırı dozajlar tümöre yol açabilir.
ETKİLEŞİM
Çinko; demir, bakır ve kalsiyum emilimine engel olur, ancak A Vitamini alımını teşvik eder.
KULLANMAK İSTİYORSANIZ…
En iyi şekilleri
1.) Amino asitlere bağlı çinko (zink monomethionin ve zink hidrojen aspartat)
2.) Çinkortat
3.) Çinko glukonat ve çinko citrat
TAVSiYE EDiLEN DOZAJ: Normal bir kişinin günlük çinko ihtiyacı 10-20 mg arasıdır ve bunu normal besin yollarıyla sağlayabilir. Sporcularda ise bu ihtiyaç 30-40 mg bulur. Bazı bodyciler’in abartılı bir şekilde 100 +mg kullanması sizi şaşırtmasın, çünkü tahmin edebileceğiniz gibi bu steroid kullanımıyla ilgili bir şeydir…
İPUCU: Eğer çinkonun yanında başka takviyeler almak isterseniz Magnezyum, B- ve C-Vitaminini tavsiye ederim. Ayrıca çinkonuzun “saf” (pure) çinko olmasına önem göstermenizde yarar var. Bazı çinko hap ve kapsüllerinde 5 gram çinkonun yanı sıra birçok degişik vitaminler de olur. Günlük ihtiyacınızı karşılamaya çalışsanız 10 tane almanız gerekir, ancak bunun yanı sıra vitamin ihtiyacınızın %600 üstüne çıkabilme ihtimali olur. B-Vitamininde sorun çıkmayabilir çünkü vücut fazlasını atıyor, ancak diğer vitaminler için ayniı şeyler geçerli değildir.
Çeviren: AYAZ (BFTR)
