Boyun Fıtığı Nedir?
Boyun fıtığı, boyun bölgesindeki disklerin kaymasıyla ya da şişmesiyle meydana gelen oldukça acı verici bir durumdur. Genellikle orta yaşlı erişkinlerde yaygın olarak görülür. Diğer fıtıklarda olduğu gibi boyun fıtığı sağlıklı bir omurgaya çok fazla baskı uygulandığında ortaya çıkar. Omurga, disklerle birbirinden ayrılmış birçok kemikli omurdan oluşur. Bu diskler herhangi bir çarpma sırasında oluşabilecek etkiyi azaltır, omurganın hareket etmesine izin verir ve omurları yerinde tutar. Boyun fıtığı, bir disk zarar gördüğünde diskin çevredeki sinirleri tahriş etmesine neden olur (1). Fıtık genellikle kaldırma ya da çekme gibi hareketler nedeniyle oluşur. Kötü postür ve zayıf ergonomi de fıtık oluşumuna neden olabilir. Boyun fıtığı, omurganın belirli bir bölgesindeki sinirleri etkilediğinde, sinirin etkili olduğu vücut bölgesinde ağrı veya zayıflığa neden olabilir.
Servikal Radikülopati
Boyun fıtığı belirtileri özellikle boyun ağrısını kapsar. Ayrıca boyun bölgesinde veya üst omurgada fıtık olursa, bu durum ağrının omuzlara, kollara ya da ellere yayılmasına neden olabilir. Bu ağrı servikal radikülopati olarak adlandırılır (2). Bu durum daha sıklıkla sinir sıkışması olarak bilinir. Amerikan Ortopedi Cerrahları Akademisi, servikal radikülopatinin kol, omuz veya elinizde yanma, karıncalanma ve halsizlik hissi oluşturabileceğini belirtmektedir. Ayrıca daha ciddi durumlarda his kaybı ve felce neden olabilir.
Boyun Fıtığı Tedavisi
Boyun fıtığı tedavisi için çeşitli yaklaşımlar bulunmaktadır. Doktorların çoğu, ameliyatı düşünmeden önce ağrı kesici kullanımı, dinlenme, fizik tedavi ve diğer konservatif tedavileri önerecektir. Aşağıdaki egzersizler boyun fıtığı kaynaklı boyun tutulması ve boyun ağrınızın daha hızlı iyileşmesine yardımcı olabilir. Bu egzersizlerin amacı diski sinir kökünden uzağa doğru geri itmektir. Bu egzersizleri evde uygulamaya başlamadan önce doktorunuza danışmanız gerekmektedir. Bilinçsizce yapılan egzersizlerin, durumu daha da kötüleştirebileceği unutulmamalıdır.
Ağrıyı Hafifletmek İçin Boyun Fıtığı Egzersizleri
Boyun ağrısına ne iyi gelir sorusunun yaygın cevaplarından biri de uygun egzersizleri uygulamaktır. Atlanta’daki Regional Medical Group’tan Dr. Jose Guevara, boyun ağrınızı azaltmak için aşağıdaki egzersizleri önermektedir:
1. Boyun Uzatma Egzersizi
- Boynunuzun altı ile aynı hizada olacak şekilde, bir pilates topunun üzerine veya yatağa sırtüstü uzanın.
- Başınızı yavaşça ve hafif hafif geriye doğru indirin ve aşağıya doğru sarkmasını sağlayın. Bu, ağrınızı ya da acınızı daha da kötüleştiriyorsa veya kolunuzdan aşağıya doğru acı veriyorsa egzersize devam etmeyin.
- 1 dakika boyunca bu pozisyonu koruyun, sonrasında 1 dakika dinlenin. 5 ila 15 tekrar gerçekleştirin.
2. Başınızı Kaldırarak Boyun Uzatma Egzersizi
- Kollarınız yanlarda olacak şekilde karnınızın üzerine doğru bir pilates topuna yaslanın ya da bir yatağa uzanın. Başınızı aşağıya doğru sarkıtın.
- Başınızı yavaşça ve hafif hafif yukarı kaldırın, boynunuzu yer çekimine karşı uzatın.
- Bu pozisyonu 5 ila 10 saniye boyunca korunu. Hareketi 15-20 kez tekrar edin.
3. Boyun İçeri Çekme Egzersizi (Çene Sıkıştırma)
- Sırt üstü yatağa ya da bir mata uzanın ve başınızı da geriye doğru yaslayın. Ellerinizi yanlarda tutun.
- Çenenizi göğsünüze doğru itin ve gıdığınızı belirginleştirmeye çalışın.
- Bu pozisyonu 5 ila 10 saniye boyunca koruyun. Hareketi 15-20 kez tekrarlayın.
4. Omuz Geri Çekme Egzersizi
- Kollarınız yanlarda olacak şekilde ayakta ya da oturarak bir duvara doğru yaslanın.
- Dirseklerinizi 90 derece bükün.
- Omuzlarınızı aşağı ve arkaya doğru getirin, kollarınızın arka kısmını duvara doğru iterek kürek kemiğinizi sıkın.
5. İzometrik Tutma Egzersizi
- Ayakta durun ve omuzlarını gevşetin. Sonrasında elinizi alnınıza koyun.
- Başınızı hareket ettirmeden elinizle alnınıza bastırın.
- Bunu 5 ila 15 saniye boyunca sürdürün. 15 tekrar yapın.
Boyun Ağrısını Gidermek İçin Esneme Egzersizleri
Esneme egzersizleri, özellikle ağrıya neden olan bölgeyi saran sıkı kaslar varsa ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilir. Bazen de esneme ağrıyı daha da kötüleştirebilir ve iyileşme sürecini yavaşlatabilir. Eğer ağrı artarsa veya yayılırsa egzersiz yapmayı hemen bırakın. Örneğin bir esneme hareketi omzunuzun ya da kolunuzun çekmesine neden olursa egzersizi tamamlamayın. Çünkü bunların amacı ağrıyı artırmak değil, hafifletmektir.
1. Boynu Yana Esnetme Egzersizi
- Dik bir şekilde oturun ve omuzlarınızı gevşetin.
- Kulağınızla omzunuza dokunacakmış gibi başınızı yavaşça bir tarafa doğru eğin.
- Bu pozisyonu 30 saniye boyunca koruyun, sonrasında dinlenin. Gün boyunca 3 ila 5 kez tekrarlayın.
2. Boynu Skalen Esnetme Egzersizi
- Dik bir şekilde oturun ve omuzlarınızı gevşetin.
- Bir elinizi başınızın arkasına yerleştirin. Koltuk altınıza doğru 45 derecelik bir açıyla yavaşça ve hafif hafif başınızı eğin.
- Bu pozisyonu 30 saniye boyunca koruyun, dinlenin ve gün boyunca 3 ila 5 kez tekrarlayın.
3. Boyun Döndürme Egzersizi
- Dik bir şekilde oturun ve omuzlarınızı gevşetin.
- Başınızı hafifçe yana çevirin, fakat arkanıza doğru fazla döndürmeyin ve boynunuzu bükmekten kaçının.
- Başınızı yavaşça diğer tarafa çevirin.
- Her pozisyonu 30 saniye boyunca sürdürün. Gün boyunca 3 ila 5 kez tekrarlayın.
